Apiterapi (Arı Zehri Tedavisi) Nedir?
Apiterapi, Türkiye’de bal, polen, propolis, arı sütü ve arı zehiri gibi ürünlerle yapılan tedavidir. Aslında apiterapi Çin, Kore ve Japonya gibi Doğu ülkelerinde arı zehri tedavisidir. Arı zehri tedavisi arı zehrilerini kullanarak akupunktur noktalarına enjekte edilen tedavi yöntemidir. Arı zehri çok sayıdaki farmakolojik maddeleri içerir . Arı zehrinden bulunan melittin ve apamin en güçlü antienflamatuar etki gösterdiği için enflamatuar hastalıklarda büyük faydalıdır.
Bugünlerde arı zehiri tedavisi başta Kore, Çin olmak üzere dünya, Rusya ve Avrupa ülkelerinde uygulanmaktadır.
Apiterapi Hangi Hastalıklara Uygulanır?
- Bel fıtığı, Boyun fıtığı
- Romatoid artrit
- Donmuş omuz
- Artrit (eklem iltihabı)
- MS
- Kronik ağrı sendromu
- Karpal tünel sendromu
- Menstrüel ağrılar
- Astım
Apiterapi Öncesi Dikkat Edilecek Durumlar
- Hamilelik
- İnsüline bağlı diyabet
- Karaciğer sirozu
- Beta - blokerlerin kullanımı (epinefrin)
- Böbrek yetersizliği (glomerülonefrit, polikistik böbrek hastalığı, albuminüri)
- Ciddi psikiyatrik durumlar (psikozlar, anksiyete)
Apiterapi, arı ve kovan ürünlerinin tedavi amaçlı kullanılmasıdır. Geleneksel ve Tamamlayıcı bir tedavi yöntemi olan apiterapi ile sağlıklı yaşam desteklendiği gibi akut ve kronik bir çok hastalık tedavi edilebilir.
Apiterapi ürünleri, bal arısı (Apis meliferia L.) ürünleri; bal, propolis, arı poleni, arı sütü, arı zehiri, balmumu, apilarnil ve arı ekmeğidir. Bu ürünlerin çoğu asırlardan beri insanoğlunun beslenmesi için bir gıda maddesi olarak kullanıldığı gibi sağlık üzerine olumlu etkilerinden dolayı apiterapi dünya çapında her geçen gün rağbet gören ve yükselen bir değerdir. Bu derlemenin amacı apiterapötik ürünler ile sağlıklı yaşamı korumak, geliştirmek ve hastalıklar üzerine olan etkilerini ve tedaviye yönelik kullanım alanlarıyla beraber kazanımları vurgulamaktır.
Apiterapi (arı zehri tedavisi) arıdan elde edilen bal, polen, arı sütü, propolis ve özellikle arı zehri gibi maddeler kullanılarak uygulanan bir tür tedavi yöntemidir. Apiterapinin tarihçesinin M.Ö 2000’li yıllara dayandığı söylenir.
Eski Mısır ve Hindistan’da yaraların tedavisinde arı ürünlerinin kullanıldığı bilinmektedir. Tıbbın babası bilinen Hipokrat’ın da yaralarda ve mide rahatsızlıklarında arı ürünlerini kullandığına yönelik söylemlere tarih kitaplarında rastlamak mümkündür.
Apiterapi ülkemizde yeni tanınan bir tedavi türü olsa da kadim tıp geleneği olarak Çin, Japonya, Güney Kore gibi Uzak Doğu ülkelerinde yıllardır uygulanmaktadır. Arı zehriyle ilgili yapılmış birçok bilimsel çalışma literatüre girmiştir.
Ülkemizde ise bazı üniversitelerde ve hastanelerde de bu konuda araştırmalar yapılmakta, hastalara apiterapi tedavisi hizmeti verilmektedir. Apiterapinin işin ehli tıp doktorları tarafından uygulanması oldukça önemlidir. Ankara’ da bulunan Dr. Hasan Karaağaç’de yapılan apiterapi tedavisi uzman doktorlar tarafından gerçekleştirilmektedir.
Arı zehri, işçi arılar tarafından üretilen doğal bir toksindir. Yapılan araştırmalarda arı zehrinin özellikle romatizmal ve bazı nörolojik hastalıklar (Multipl skleroz gibi) etkilerini belirgin oranda azalttığı görülmüştür.
Apiterapi tedavisinde, arı zehri akupunktur noktalarına yapıldığında etkisi yüksek olduğu ifade edilmektedir. Arı zehrinin içinde bulanan melittin ve apamin gibi maddeler enflamatuar hastalıkların iyileşmesinde oldukça etkilidir.
Apiterapi Hangi Hastalıklara İyi Gelir?
Apiterapi birçok hastalığın tedavisinde kullanılmaktadır. Bunlardan bazıları:
-
İltihaplı eklem romatizması
-
Cilt hastalıkları
-
Sinir sistemi hastalıkları
-
Kalp damar rahatsızlıkları
-
Mensturel ağrıları
-
Eklem ağrıları
-
Bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi
-
MS (Multipl skleroz) hastalığı
-
Endokrin sistemi hastalıkları
-
Karpal tünel sendromu, fasiyal paralizi gibi nörolojik hastalıklar
-
Varis, hipertansiyon, reynaud hastalığı gibi kardiyovasküler hastalıklar
Apiterapi Nasıl Uygulanır?
Apiterapi tedavisinde arı zehri birkaç şekilde uygulanabilir. İlki bal arısının akupunktur bölgelerine sokturularak arı zehrinin vücuda direkt girmesi ile sağlanmaktadır. İkinci yöntem ise arı zehrinin bir miktar sulandırılarak cilt altına enjekte edilmesidir.
Arı zehri tedavisi özellikle iltihaplı romatizmada ve MS hastalarında kullanılmaktadır. Arı zehrinin vücuda verilmesi bağışıklık sistemini güçlendirerek, hastalığın olumsuz etkilerini azaltır. Diğer bir yolda arı zehri içeren kremlerin ilgili bölgelere sürülerek kullanılması şeklindedir.
Dr. Hasan Karaağaç Apiterapi Tedavi Yaklaşımı
Öncelikle vücudun toksin, ağır metallerden arındırılması ardından, hastanın yakınmaları gözönünde tutularak uygun apiterapik ürünlerin (Propolis, Arı sütü /Royal Jelly, Taze arı poleni, Perga/ arı ekmeği, ham bal gibi) uygun doz ve süresince “kişiye özel” kullanımı şeklindedir.
Apiterapi tedavi etkinliğini arttırmak amacıyla hastaya diğer yardımcı tamamlayıcı tedavi seçenekleri (akupunktur, ozon, fitoterapi, vb.) de önerilmektedir.
Ayrıca, beslenme düzenlenmesi, düzenli uyku, fiziksel aktivite ve stres yönetimi ile “bütüncül tedavi” tamamlanır.
Apiterapi tedavisinde arı sütü, polen, propolis, perga gibi arıdan elde edilen diğer ürünler de kullanılmaktadır.
Propolis nar suyundan 80 kat daha antioksidan aktiviteye sahiptir. Polen “tam bir gıda” olarak bilinmektedir. Yapılan araştırmalarda propolis ve arı zehrinin sedef hastalığının etkilerini azalttığı gözlemlenmiştir.
Arılar kışın kendilerini ve yavrularını beslemek için polen ve baldan oluşan karışımı petek aralarında depolar. Arı ekmeği adı verilen bu ürün tam bir probiyotik olup zengin içeriği ile halk arasında “süper gıda” olarak tanımlanır.
Arıdan elde edilen bu yan ürünlerin besin değerleri çok yüksek olup vitamin ve mineral açısından zengindir. Bağışıklık sisteminin güçlendirilmesinde etkili olan bu ürünler insan sağlığı açısından birçok faydaya sahiptir. Ayrıca ilaçlar gibi kimyasallar içermedikleri için yan etkileri de olmaz.
Apiterapi Hangi Durumlarda Uygulanmaz?
Apiterapi tedavisi uygulanmadan önce hastanın arı alerjisi olup olmadığı kontrol edilmelidir. Arı alerjisi tehlikeli bir durumdur. 3-5 dakika içinde kişiyi anafilaktik şoka sokabilir. O yüzden arı zehri tedavisine başlamadan önce çok küçük bir doz arı zehri vücuda verilerek hastanın alerjisi olup olmadığına bakılır.
Arı zehri tedavisi bazı durumlarda ise uygulanmaz: Hamilelerde, emziren anneler, karaciğer ve böbrek yetersizliklerinde, insülin direnci olanlarda, ciddi psikolojik hastalıkları olan kişiler. Ayrıca 18 yaşın altındaki çocuklara da arı zehri tedavisi uygulanması sakıncalıdır.
Eğer kişilerin apiterapi uygulamasına engel olacak herhangi bir durumu yoksa arı alerjisi de bulunmuyorsa apiterapi tedavisinden rahatlıkla faydalanabilir.
Arı zehiri ile herhangi bir tedaviye başlamadan önce mutlaka arı zehiri alerji testi yaptırılmalıdır.
